2011-01-29

É de verdade preciso recapitalizar NCG?...

Dempois de todo o dito estes días a conta da rolda de prensa de Elena Salgado e a súa afirmación de que vai esixir ampliar o capital básico das caixas ate, primeiro ao 8, logo ate un 10% dos seus activos, denantes de setembro e baixo ameaza de intervención e posterior privatización, ameaza dirixida directamente contra Novacaixagalicia, non me resisto a reprodocir un artigo publicado polo director de Cotizalia, Alberto Artero:

Saben que? O capital da banca importa un comino

Saiban unha cousa: a banca é insolvente. Toda a banca é insolvente. É consustancial ao seu negocio que o sexa. Pedir prestado a curto e financiar a longo é o eixo central da súa actividade, a vía como gañou tradicionalmente diñeiro. Se unha parte significativa da clientela dunha entidade retirase simultaneamente os seus fondos, o banco afectado tería, case con toda seguridade, que suspender as súas operacións. É verdade, estou falando de insolvencia como falta de liquidez. Pero é que a banca é tamén insolvente en termos de recursos propios. Un 10% de capital, como o que se rumorea que se implantará en España para as caixas a final deste exercicio, e que estas institucións consideran como unha porcentaxe disparatada, supón que un 90% do balance está sustentado por diñeiro achegado por terceiros. De verdade? Non. Posto que, para a comparativa, os activos compútanse ponderados polo seu risco, hai partidas que simplemente desaparecen neste cálculo por considerarse seguros, como a débeda soberana española (¡!). Ao final, ese 10% pode quedar facilmente por baixo do 5% sobre activos totais. Xa é outra cousa, non cren? Calquera outra compañía en calquera outra industria (salvo aquelas que o financiamento está vinculada a fluxo de caixa recorrente) consideraríase crebada con tal desequilibrio.

A tradicional lexitimación e común aceptación desta estreita marxe de manobra do negocio bancario prodúcese baixo unha premisa que era válida na súa orixe: ao ser a banca o axente económico encargado de pór en contacto aforro e investimento, a súa tarefa principal non é outra que intermediar diñeiro, operativa suxeita, por definición, a un risco limitado. Unha concepción que se mantivo no tempo a pesar da acumulación dunha serie de factores que deslexitiman a súa consistencia como:

1. o descuadre entre depósitos e créditos e a actuación cada vez máis xeralizada de bancos e caixas como orixinadores e propietarios, non como simples instrumentos de posta en contacto entre depositantes e prestatarios, co seu correspondente compoñente adicional de incerteza.

2. a aceptación colectiva das "virtudes" do apalancamiento, (veces en que o equity está comprendido no activo do balance), pois permite incrementar artificialmente o ROE ou Return on Equity, (falaz medida de rendibilidade cando se distorsiona o denominador, á vez que se diminúe o WACC ou Custo Medio Ponderado de Capital, facendo a comparativa entre ambos moi vantaxosa. Tentación irresistible.

3. a constatación empírica de que determinados eventos posibles pero pouco probables poden converter posicións tradicionalmente seguras en buracos negros da noite para a mañá, o que pode invalidar atribucións de risco baseadas en estándares históricos. Son os chamados cisnes negros de Nassim Thaleb.

Non é difícil concluír tras a enumeración anterior que, defender a solvencia da banca con base en que conserva un patrimonio neto, capital máis reservas, do 5% ó 10% do seu activo bruto ou ponderado, non deixa de ser o que en terminología anglosaxoa coñécese como un ?wishful thinking?, un desexo de difícil materialización. De feito, e sobre este particular, caeu como unha bomba no sistema financeiro inglés un estudo publicado polo Banco de Inglaterra ao que chego a través do FT Alphaville (a parte mollar a partir da páxina 27, apartado 4).

Nel, os seus autores chegan á conclusión de que o nivel óptimo de recursos propios da banca para cubrir CALQUERA continxencia (tras vincular econométricamente perda de valor dos activos con caídas do PIB asociadas a crises financeiras) sitúase, agárrense á cadeira, no 50% dos RWAs ou Risk Weighted Assets-Activos Ponderados por Risco. Un nivel que se correspondería co 17% sobre os Activos Totais, isto é: cun apalancamiento de 6 (100/17). Se se quitan os eventos máis extremos, devandita porcentaxe cae ata o 19% dos RWAs, é dicir, practicamente o dobre do que se pide en España a día de hoxe ás caixas. Vaia, vaia.

Cando un le isto, dáse conta de que o debate ao redor do capital das institucións financeiras, tanto en España como nos foros internacionais, é discusión estéril. En realidade importa un comino se o seu tamaño fíxase nun 5%, un 7% ou un 10% do balance. Dá igual. Ninguén está disposto de verdade a coller este touro polos cornos. A Historia demostrou que:

1. recurrentemente próbase que o capital é insuficiente cando sobrevén unha crise;
2. recurrentemente caen institucións financeiras a consecuencia da súa falta;
3. recurrentemente incórrese por parte das autoridades no risco moral, socialización de perdas, baixo a escusa de evitar males maiores;
4. recurrentemente faise acto de contrición e grítase aos catro ventos "never more";
5. recurrentemente hai "more" porque nin se actúa sobre o desequilibrio do balance, nin se volve aos básicos do negocio, nin prima a prudencia sobre a compracencia.

Nesas estamos. Acabará esta dolorosa conxuntura e sentaremos as bases, por defecto, falta de control ou innovación dolosa, para a seguinte, máis tráxica aínda. Xa o saben. Agora poden seguir coa guerra de cifras, MAFO e Salgado os primeiros. Por exercitar o cerebro que non quede. Bo fin de semana.

Sem comentários: